Στα μαχαίρια δημάρχοι - κυβέρνηση για τα ταμειακά διαθέσιμα

Τους δημάρχους βρίσκει απέναντί της η κυβέρνηση στην προσπάθειά της, κατ' εντολήν των εκπροσώπων των δανειστών, να εντάξει στον «κουμπαρά» της Τράπεζας της Ελλάδoς όλα τα ταμειακά διαθέσιμα των φορέων του Δημοσίου. 

Οι αρμόδιοι του υπουργείου Οικονομικών, στο πλαίσιο των μνημονιακών δεσμεύσεων της χώρας και εν όψει αυτή τη φορά της τρίτης αξιολόγησης, επιδιώκουν τάχιστα να ενοποιήσουν τους λογαριασμούς των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης. Ετσι, καλούνται από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους και οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης να κλείσουν τους λογαριασμούς τους από τις εμπορικές τράπεζες και να μεταφέρουν στην Τράπεζα της Ελλάδoς τα πλεονασματικά διαθέσιμά τους (ποσό που μένει ως χρηματικό «απόθεμα» στο ζύγι εσόδων - εξόδων). 

Από εδώ ξεκινά ο νέος γύρος αντιπαράθεσης της κυβέρνησης όσον αφορά τα ταμειακά διαθέσιμα. Οι αιρετοί α' βαθμού και το συνδικαλιστικό τους όργανο, η Κεντρική Ενωση Δήμων Ελλάδας, προχωρεί σε συντονισμένη αντίδραση, όπως και προ διετίας, όταν, υπό άλλες συνθήκες δημοσιονομικής ασφυξίας από την τρόικα, την εποχή εκείνη, το 2015 η πρώτη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ αναζητούσε ρευστότητα. 

Τώρα, οι δήμαρχοι έχουν ξεσηκωθεί και πάλι, αρνούμενοι να «γίνει αρπαγή των ταμειακών διαθεσίμων τους», όπως λένε χαρακτηριστικά ορισμένοι. 

Η πλειονότητα των δημάρχων και οι εκπρόσωποι στο ΔΣ της ΚΕΔΕ θέτουν πάντως κυρίως το ζήτημα της αυτοτέλειας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ενώ άλλα στελέχη της αυτοδιοίκησης και οι κομμουνιστές δήμαρχοι επικεντρώνουν την κριτική τους στην πολιτική της ΕΕ και των κυβερνήσεων που την υπηρετούν, με αποτέλεσμα τη λιτότητα και επιλογές υφαρπαγής πόρων υπέρ των επιχειρηματικών ομίλων.  

Είναι νωπές οι αντιδράσεις δημάρχων, παρά το ότι μεσολάβησαν περισσότερα από δύο χρόνια, όταν τον Απρίλιο του 2015 η τότε κυβέρνηση της «πρώτης φοράς Αριστερά» επέβαλε με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου τη μεταφορά στην Τράπεζα της Ελλάδoς των διαθεσίμων των φορέων του Δημοσίου - κίνητρο ήταν τα υψηλότερα επιτόκια. Πολλοί ήταν οι αιρετοί οι οποίοι είχαν συμμορφωθεί τότε, άλλοι όχι. 

Τώρα η πίεση των εκπροσώπων των δανειστών, σε συμφωνία πάντως με τους αρμόδιους τεχνοκράτες της σημερινής κυβέρνησης, μορφοποιείται στην επιδίωξη να υπάρχει ένας «κουμπαράς». Ο προβαλλόμενος στόχος είναι η «διαφάνεια και  η ορθολογική οικονομική διαχείριση». 

Στις μνημονιακές δεσμεύσεις άλλωστε είναι να συνεχιστεί η προσπάθεια του οικονομικού επιτελείου και να επικρατήσει πλήρως το ενιαίο σύστημα ταμειακής διαχείρισης μέσω ένταξης και άλλων φορέων της Γενικής Κυβέρνησης στον Ενιαίο Λογαριασμό Θησαυροφυλακίου. Οι εκτιμήσεις των τεχνοκρατών μιλούν για τουλάχιστον τρία δισ. ευρώ τα οποία διατηρούν ως ταμειακά διαθέσιμα φορείς και τα οποία δύνανται να μεταφερθούν από εμπορικές τράπεζες στην Τράπεζα της Ελλάδος. 

Η υπόθεση αυτή έχει προκαλέσει αναστάτωση στους δήμους και ήδη ο πρόεδρος της Κεντρικής Ενωσης Δήμων Ελλάδας κ. Γιώργος Πατούλης συγκαλεί για την Τετάρτη (20.9.2017) έκτακτη συνεδρίαση του ΔΣ της ΚΕΔΕ δηλώνοντας ότι «τα ταμειακά διαθέσιμα των δήμων ανήκουν στους πολίτες των τοπικών κοινωνιών».  

Η κινητοποίηση των αιρετών συνέβη όταν απεστάλη έγγραφο του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (υπ' αριθμ. 2/66965/ΔΛΔ - 13.9./2017), με θέμα «Μεταφορά διαθεσίμων των Φορέων της Γενικής Κυβέρνησης στις ομάδες Λογαριασμών Νο 250 - Κοινού Κεφαλαίου του Ν. 2469/97 και του Νο 260 - Ταμειακής Διαχείρισης στην Τράπεζα της Ελλάδος». Πρόκειται για ενεργοποίηση της «απαράδεκτης», όπως τη χαρακτηρίζουν οι εκπρόσωποι των αιρετών στην ΚΕΔΕ, Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου του 2015, με την οποία η Κεντρική Κυβέρνηση υποχρέωνε τους δήμους να καταθέτουν τα ταμειακά τους διαθέσιμα στην Τράπεζα της Ελλάδος. Αξίζει να σημειωθεί ότι τότε ο Γενικός Γραμματέας του υπουργείου Εσωτερικών κ. Κώστας Πουλάκης είχε μιλήσει για «μια προσωρινή (15ήμερη) εσωτερική ανακύκλωση της βραχυπρόθεσμης ταμειακής ρευστότητας της χώρας».

Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ και εκ των κορυφαίων στελεχών της ΝΔ έκανε άμεσα δηλώσεις την Τρίτη (19.9.2017), που κινούνται σε υψηλούς τόνους, προαναγγέλλοντας ουσιαστικά θερμό πολιτικό κλίμα. «Το 2015 είχαμε επισημάνει ομόφωνα σχεδόν ως Αυτοδιοίκηση α' βαθμού ότι δεν είναι δυνατόν να απαιτεί η κυβέρνηση να δεσμεύσει τα χρήματα των δήμων για να στηρίξει, όπως αποδείχθηκε στη συνέχεια, μια αδιέξοδη διαπραγμάτευση. Δεν θα επιτρέψουμε λοιπόν δύο χρόνια μετά να επαναληφθεί η ίδια κατάσταση. Οπως το 2015, έτσι και τώρα, θα μας βρουν απέναντι» σημείωσε. 

Και πρόσθεσε: «Επιτέλους ας σεβαστούν κάποιοι την οικονομική ανεξαρτησία και αυτοτέλεια της Αυτοδιοίκησης και να μη διανοηθούν να απλώσουν χέρι στα χρήματα των δημοτών μας. Τα χρήματα των δήμων είναι χρήματα των τοπικών μας κοινωνιών, για τη διαχείριση των οποίων λογοδοτούμε εμείς, οι αιρετοί του θεσμού, και όχι οι υπάλληλοι του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους. Και είναι παράδοξο, για να μην πω υποκριτικό, να συζητούμε για μεταρρύθμιση στο κράτος και στην αυτοδιοίκηση από τη μία, και από την άλλη η κεντρική εξουσία να αποφασίζει χωρίς να μας ρωτά για τον τρόπο που θα διαχειριστούμε τα ταμειακά μας διαθέσιμα».

Αξίζει να θυμίσουμε ότι και οι εκπρόσωποι των Περιφερειών είχαν εκφράσει το 2015 την αντίθεσή τους με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, σημειώνοντας ότι η τότε κυβέρνηση είχε δημιουργήσει «δημοσιονομικό πανικό» και εστιάζοντας στο ότι πρόκειται για πλήγμα στην αυτονομία του θεσμού της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Πάντως, σε διαφορετικό μήκος κύματος είχε κινηθεί η περιφερειάρχης Αττικής κυρία Ρένα Δούρου, που συμπορεύτηκε σε εκείνη τη φάση με την κυβέρνηση, εκλαμβάνοντας την κίνηση για τα ταμειακά διαθέσιμα ως μια «εθνική προσπάθεια» που βοηθά την ταμειακή ρευστότητα της χώρας και παράλληλα διασφαλίζει την άμεση ταμειακή ρευστότητα των ΟΤΑ για τη λειτουργία τους.

tovima.gr