Πόσοι άραγε από τους δασικούς δρόμους καθαρίστηκαν φέτος στην Περιφέρεια ώστε να έχουν ασφαλή δίοδο τα πυροσβεστικά οχήματα όταν χρειαστεί; Τα στοιχεία που καταγράφονται από Περιφερειακές Ενότητες, με τα τεράστια προβλήματα και τα κενά που υπάρχουν στις αρμόδιες υπηρεσίες (Πυροσβεστική, Δασαρχεία) είναι χαρακτηριστικά και πρέπει να κτυπήσουν το καμπανάκι. Πυροφυλάκια που δεν έχουν επανδρωθεί, δασικοί δρόμοι που δεν συντηρήθηκαν, έλλειψη προσωπικού και μηχανημάτων στα Δασαρχεία, σοβαρές ελλείψεις σε χώρους εναπόθεσης απορριμμάτων κ.ά. όλα αυτά αποδεικνύουν ότι ο κίνδυνος είναι εδώ, η Πελοπόννησος είναι ανοχύρωτη και μπορεί να αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα με τις πυρκαγιές, λόγω του μεγάλου ορεινού – δασικού όγκου, σε συνδυασμό με ανάλογα δυσμενή καιρικά φαινόμενα».
Αυτά σημείωναν οι εκλεγμένοι με το ΚΚΕ στο περιφερειακό συμβούλιο Πελοποννήσου στις 20 Ιούλη, όταν συζητήθηκε η Επερώτηση που είχε καταθέσει η Λαϊκή Συσπείρωση για την ετοιμότητα του κρατικού μηχανισμού και της Περιφέρειας να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τον κίνδυνο πυρκαγιών, απαιτώντας ολοκληρωμένο σχεδιασμό και τη λήψη άμεσων μέτρων.
Και μόνο το γεγονός ότι η Επερώτηση συζητήθηκε δυόμιση σχεδόν μήνες (!) απ’ όταν κατατέθηκε (12 Μάη) και ενώ βρισκόμαστε στην καρδιά του καλοκαιριού, δείχνει τη συνολικότερη στάση της Περιφέρειας και του κρατικού μηχανισμού απέναντι στην ανάγκη να υπάρξουν έγκαιρα και ουσιαστικά μέτρα πρόληψης και προστασίας της ζωής και της περιουσίας του λαού από τις πυρκαγιές.
Το κράτος και η περιφέρεια δεν δείχνουν βέβαια την ίδια καθυστέρηση και απροθυμία όταν είναι να αδειοδοτήσουν μεγάλες επενδύσεις στον κλάδο του Τουρισμού, ή των ΑΠΕ στην Πελοπόννησο, ακόμα και μονάδων που θα λειτουργούν με καύση σκουπιδιών. ‘Η όταν πρόκειται να «τρέξουν» τη λεγόμενη απολιγνητοποίηση, όπως στη Μεγαλόπολη, που θα αφήσει πίσω της χιλιάδες άνεργους και ακριβότερο ρεύμα, για να πλουτίζουν τα μονοπώλια της «πράσινης» ενέργειας.
Οι προτεραιότητες σε όλη την κλίμακα του κρατικού μηχανισμού για τα συμφέροντα των επιχειρηματικών ομίλων είναι δεδομένες και συνθλίβουν λαϊκά δικαιώματα και ανάγκες.
Ο συναγερμός είχε σημάνει…
Οι προειδοποιήσεις του ΚΚΕ επιβεβαιώθηκαν με τον πιο τραγικό τρόπο στην πυρκαγιά που ξεκίνησε το μεσημέρι της περασμένης Τετάρτης από τις Κεχριές Κορινθίας και συνέχιζε να καίει το πανέμορφο πευκόδασος της περιοχής μέχρι και την Παρασκευή, με διάσπαρτες εστίες, σε μια ακτίνα που ξεπερνάει τα 12 χιλιόμετρα.
Χιλιάδες άνθρωποι αναγκάστηκαν να ξεσπιτωθούν από 8 οικισμούς της περιοχής όταν η φωτιά απείλησε τα σπίτια τους, έχοντας πρώτα κάψει τις περιουσίες τους γύρω από τα χωρία, κυρίως ελιές και καλλιέργειες σταφίδας.
Νέοι αλλά και μεγαλύτεροι σε ηλικία έδωσαν μαζί με τους πυροσβέστες την άνιση μάχη της κατάσβεσης, ζώντας και στις έκτακτες συνθήκες της πυρκαγιάς τις συνέπειες της αντιλαϊκής «κανονικότητας», που τους παραδίδει κυριολεκτικά στο έλεος των φυσικών καταστροφών.
Η μεγάλη κινητοποίηση εκατοντάδων πυροσβεστών και η επιστράτευση πολλών εναέριων μέσων όταν η φωτιά είχε πλέον ξεφύγει, η αυτοθυσία όσων έδωσαν τη μάχη μέρα και νύχτα για να την περιορίσουν και να τη σβήσουν, δεν αναιρεί το γεγονός ότι η περιοχή βρέθηκε απροετοίμαστη για το ενδεχόμενο μιας μεγάλης πυρκαγιάς, σε ένα δάσος που τμήματά του, από τον Ισθμό μέχρι την Επίδαυρο, καίγονται κάθε χρόνο.
Αντίθετα, κάνει ακόμα μεγαλύτερα τα «γιατί» και τα «πως» των κατοίκων, που οι περιουσίες τους καταστράφηκαν και η ζωή τους βρέθηκε σε κίνδυνο.
Αλλωστε, από το σημείο που ξεκίνησε η μεγάλη πυρκαγιά την περασμένη Τετάρτη, δίπλα στο στρατόπεδο των Κεχριών, είχε ξεκινήσει και μια ακόμα φωτιά στις 9 Ιούλη, κινητοποιώντας τις πυροσβεστικές δυνάμεις και τους κατοίκους της περιοχής, που την έσβησαν έγκαιρα. Ο κίνδυνος όμως και τότε ήταν μεγάλος, καθώς χρειάστηκε να εκκενωθούν κατασκηνώσεις και άλλες εγκαταστάσεις. Ο συναγερμός που σήμανε εκείνη η πυρκαγιά, δεν ακούστηκε…
Περιοδεία στα καμένα
Την Παρασκευή βρέθηκε στην περιοχή κλιμάκιο του ΚΚΕ με επικεφαλής τον Νίκο Παπαναστάση, βουλευτή του Κόμματος. Συμμετείχαν επίσης ο Νίκος Γόντικας και ο Γιάννης Κελάρης, εκλεγμένοι περιφερειακοί σύμβουλοι Πελοποννήσου με το ΚΚΕ. Η περιοδεία στα πυρόπληκτα χωριά, την ώρα που σε γειτονικούς οικισμούς η φωτιά παρέμενε απειλητική και συνεχίζονταν οι ρίψεις νερού από αέρα, οργανώθηκε από την ΤΕ Κορίνθου του ΚΚΕ, που όλες τις προηγούμενες μέρες είχε σταθερή παρουσία στα μέτωπα της φωτιάς, στο πλευρό των κατοίκων.
Πρώτος σταθμός της περιοδείας ήταν τα Αθίκια, το κεφαλοχώρι στην καρδιά της μεγάλης πυρκαγιάς. Τα σημάδια της καταστροφής ήταν έντονα από την είσοδο ακόμα του χωριού, αν και η αυτοθυσία πυροσβεστικής και κατοίκων έσωσε τον οικισμό από τα χειρότερα. Οχι όμως και το δάσος, που στο μεγαλύτερο μέρος του έγινε κάρβουνο σε μια μεγάλη ακτίνα γύρω από το χωριό.
Σε μικρή απόσταση, μέσα σε μια χαράδρα, βρίσκεται και το ένα από τα δυο ενεργά μέτωπα της φωτιάς, που έκαιγαν μέχρι το απόγευμα της Παρασκευής και γίνονταν προσπάθεια να μην επεκταθούν, με διαρκείς ρίψης νερού από τα πυροσβεστικά αεροπλάνα.
Το κλιμάκιο του ΚΚΕ ενημερώθηκε από στελέχη της περιφέρειας, πυροσβέστες και εθελοντές για την εξέλιξη της πυρκαγιάς και την επιχείρηση κατάσβεσης.
Το ζήτημα της ανύπαρκτης πρόληψης προκύπτει από παντού:
Από την παντελή έλλειψη αντιπυρικών ζωνών, με τις τελευταίες να έχουν ανοιχτεί το 2007 (!) σύμφωνα με μαρτυρίες κατοίκων. Από τους ασυντήρητους αγροτικούς δρόμους, που έγιναν εντελώς απροσπέλαστοι μετά τις τελευταίες πλημμύρες, πριν από 20 σχεδόν μέρες. Από τις ανύπαρκτες υποδομές για την υποστήριξη του έργου της κατάσβεσης μέσα στο δάσος, αν κρίνει κανείς από τις μαρτυρίες εθελοντών ότι τα υπάρχοντα μέσα αρκούν για να αντιμετωπιστεί μια μικρή εστία, το πολύ – πολύ μια φωτιά από κεραυνό και όχι βέβαια να δοθεί ουσιαστική βοήθεια σε μια μεγάλη δασική πυρκαγιά, όπως αυτήν που ξέσπασε την περασμένη Τετάρτη.
Τα ίδια επιβεβαίωσαν λίγο αργότερα και αξιωματικοί της πυροσβεστικής, που συνάντησε το κλιμάκιο του ΚΚΕ. Εκαναν λόγο για «συμπαγές δάσος», που σημαίνει δάσος χωρίς δασικούς δρόμους και αντιπυρικές ζώνες, ακαθάριστο, με πολύ μεγάλο «φορτίο», δηλαδή καύσιμη ύλη.
Πρόκειται για δάσος απροσπέλαστο ακόμα και από την πυροσβεστική, που δυσκολεύεται να προσεγγίσει τις εστίες και κάθε επιχείριση βάζει σε κίνδυνο την ασφάλεια, ακόμα και τη ζωή των πυροσβεστών. «Πως να τους στείλεις εκεί μέσα, ακόμα και τώρα που η φωτιά έχει πέσει… Δεν υπάρχει καμιά διέξοδος αν κάτι συμβεί», έλεγαν στελέχη της πυροσβεστικής.
Στο θέμα της ανύπαρκτης πρόληψης και των μεγάλων ελλείψεων στη δασοπροστασία εστίασε και ο Νίκος Παπαναστάσης, λέγοντας μεταξύ άλλων ότι από το κράτος δόθηκαν φέτος στην Πυροσβεστική μόλις 4,5 εκατ. ευρώ για έργα πρόληψης (αντιπυρικές ζώνες, δασικοί δρόμοι κ.ά.) σε 365 Δήμους, που σημαίνει σταγόνα στον Ωκεανό.
Και μόνο αυτό το νούμερο δείχνει ότι συνολικά τα δάση βρίσκονται στο έλεος των πυρκαγιών, με ευθύνη της σημερινής και όλων των προηγούμενων κυβερνήσεων.
Αν μάλιστα στην ανύπαρκτη πρόληψη προστεθούν τα επιχειρηματικά συμφέροντα που καραδοκούν και η αντιπεριβαλλοντική νομοθεσία που ενθαρρύνει την επιχειρηματική δράση ακόμα και σε περιοχές Natura, αντιλαμβάνεται κανείς ότι μιλάμε για την «τέλεια καταιγίδα» που απειλεί κάθε δασική περιοχή. Η ελλείψεις σε πυροσβεστικά μέσα και προσωπικό, αλλά και η απουσία ενός ολοκληρωμένου σχεδίου δασοπροστασίας και αντιμετώπισης των πυρκαγιών, έρχονται να συμπληρώσουν την εικόνα των κινδύνων, των απειλών και τελικά της καταστροφής.
Μικροεστίες παντού
Η περιοδεία συνεχίστηκε με κατεύθυνση το Ρυτό, μέσα από το καμένο δάσος, όπου μικροεστίες έκαιγαν ακόμη, απειλώντας με αναζωπυρώσεις, αν ο αέρας δυναμώσει. Μέσα σ’ αυτήν την αποπνικτική ατμόσφαιρα, με το δάσος να καπνίζει σε όλη σχεδόν τη διαδρομή, πεζοπόρα τμήματα της πυροσβεστικής και εθελοντές από τα γύρω χωριά, προσπαθούσαν να σβήσουν τις εστίες που είχαν απομείνει.
Στη διασταύρωση του δρόμου προς Αι Γιάννη, η αντιπροσωπεία του ΚΚΕ συναντήθηκε με τον αρχηγό της Πυροσβεστικής Στέφανο Κολοκούρη και ενημερώθηκε για την εξέλιξη της κατάσβεσης. Σύμφωνα με όσα ειπώθηκαν, η φωτιά είναι πλέον σε ύφεση, έχοντας κάψει μέχρι την Παρασκευή περισσότερα από 33.000 στρέμματα δάσους και καλλιεργήσιμες εκτάσεις, αφήνοντας πίσω της μια ανείπωτη καταστροφή.
Η συζήτηση με το επιτελείο της Πυροσβεστικής επιβεβαίωσε τις δυσκολίες στην κατάσβεση εξαιτίας των ελλείψεων σε αντιπυρικές ζώνες και δασικούς δρόμους. Είναι μάλιστα ενδεικτικό ότι με τη φωτιά …στον κρόταφο, εργολαβικά συνεργεία προσπαθούσαν την τελευταία ώρα να δημιουργήσουν ορισμένες υποτυπώδεις αντιπυρικές ζώνες, μερικών δεκάδων μέτρων, για το ενδεχόμενο να υπάρξει αναζωπύρωση κοντά σε κατοικημένες περιοχές.
Ο Ν. Παπαναστάσης συζήτησε και με πυροσβέστες που είχαν μεταφερθεί στο σημείο από περιοχές της Μακεδονίας για να συνδράμουν την κατάσβεση. Μεταξύ άλλων τους ενημέρωσε για την πάγια θέση του Κόμματος να ενταχθεί το επάγγελμά τους στα ΒΑΕ, αίτημα που όλες διαχρονικά οι κυβερνήσεις αρνούνται να ικανοποιήσουν.
Η περιοδεία ολοκληρώθηκε στα Λουτρά της Ωραίας Ελένης, που κινδύνεψαν σοβαρά με την έναρξη της πυρκαγιάς την Τετάρτη, με κατοίκους να καταγγέλλουν καθυστερήσεις στην επέμβαση της πυροσβεστικής, με αποτέλεσμα η πυρκαγιά να ξεφύγει, την ώρα που στην περιοχή έπνεαν πολύ δυνατοί άνεμοι. Μεταξύ άλλων, ο Ν. Παπαναστάσης έθεσε το ζήτημα της έγκαιρης καταγραφής των ζημιών και της πλήρους αποζημίωσης των πληγέντων με ευθύνη του κράτους, προαναγγέλλοντας σχετικές πρωτοβουλίες του ΚΚΕ στη Βουλή.