«Υστερα από τρία φτωχά σε βροχοπτώσεις έτη (2021, 2022, 2023) ο υπουργός τώρα, το 2024, μιλάει για τις δέουσες διαδικασίες για να προλάβουμε το κακό. Ηδη θα έπρεπε να είχαν ξεκινήσει τα έργα όταν ζούμε συνθήκες όπως αυτές φέτος. Πολύ αργά και λίγο ασχολήθηκαν με το πρόβλημα, για το οποίο είχαν λάβει προειδοποιήσεις από το κλίμα. Θα μπορούσαν να ασχοληθούν με το νερό αντί να προσπαθήσουν την ιδιωτικοποίηση της ΕΥΔΑΠ, την οποία ευτυχώς μπλόκαρε το Συμβούλιο της Επικρατείας τον Μάρτιο του 2023».
Τα λόγια του Ηλία Κορλού, προέδρου του Επιστημονικού Συλλόγου Εργαζομένων της ΕΥΔΑΠ, αποκαλύπτουν την περίσσια υποκρισία που κρύβεται πίσω από τα μέτρα Σκυλακάκη για τη λειψυδρία που πλήττει τη χώρα. Ενάμιση χρόνο μετά το χαστούκι του ΣτΕ για την ιδιωτικοποίηση της ΕΥΔΑΠ, εν καιρώ λειψυδρίας η κυβέρνηση ανακοινώνει συγχωνεύσεις των κλονισμένων από τις αυξήσεις του ρεύματος δημοτικών επιχειρήσεων ύδρευσης αποχέτευσης (ΔΕΥΑ), χωρίς καν να λαμβάνονται υπόψη οι τοπικές ιδιαιτερότητες, για να στρώσουν τον δρόμο στην ιδιωτικοποίησή τους, όπως σημειώνουν οι ειδικοί. Παράλληλα θα επαναφέρει ακόμη ένα μέτρο από τον Μάιο του 1990, όταν επί κυβέρνησης Κωνσταντίνου Μητσοτάκη η τιμή του νερού της ΕΥΔΑΠ αυξήθηκε έως 338%. Ο υιός Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε ότι «το μάξιμουμ το οποίο συζητάμε είναι αύξηση στα όρια του πληθωρισμού», όταν αντίστοιχες καθησυχαστικές δηλώσεις είχαν ακουστεί και για το ρεύμα.
Επιστήμονες και ειδικοί που μίλησαν στο Documento έκριναν ότι αυτά τα μέτρα δεν θα αποδώσουν. Ειδικά για την επαρχία τονίζουν πως πρέπει να λυθεί ο γόρδιος δεσμών των χρεών ακόμη και υγιών ΔΕΥΑ που εκτοξεύτηκαν από τις τιμές του ρεύματος. Τα «θα» του υπουργείου Ενέργειας για διακανονισμό του 75% των χρεών τους εντείνουν την αγωνία ειδικά στις νησιωτικές περιοχές που δοκιμάστηκαν το φετινό καλοκαίρι και στράφηκαν στην αφαλάτωση που απαιτεί ρεύμα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Σύρος, η ΔΕΥΑ της οποίας ήταν υγιής, πλεονασματική (με 1 εκατ. ευρώ στα ταμεία της), ανταποδοτική και κοινωφελής επιχείρηση ειδικού σκοπού. Οι ληστρικές αυξήσεις στο ρεύμα εκτίναξαν τα χρέη της, με τον Δήμο Ερμούπολης να προσπαθεί να μη μετακυλήσει το κόστος στους πολίτες.
Μιλώντας στο Documento ο Ευάγγελος Χαλκιάς, πρόεδρος της ΔΕΥΑ Σύρου, σημειώνει: «Ακόμη περιμένουμε να βγει το νομοσχέδιο για να το διαβάσουμε. Ολες οι ΔΕΥΑ έχουν αντιδράσει στο ζήτημα των συγχωνεύσεων. Οι ΔΕΥΑ είναι πολύ ευαίσθητος τομέας σε κάθε νησί και θα πρέπει να το έχουν υπόψη αυτοί που θα συντάξουν το νομοσχέδιο. Αν γίνουν συγχωνεύσεις και δεν πετύχουν, τότε η ευθύνη θα πέσει αποκλειστικά στις ΔΕΥΑ και στους δημάρχους ενώ θα τις έχει πραγματοποιήσει το κεντρικό κράτος. Εχουμε τεράστιες απώλειες στα δίκτυα, όπως σε άλλα νησιά που χάνεται το 60% του νερού. Αν και έχουμε εισπραξιμότητα 95%, πλέον με τα χρέη των 5 εκατ. ευρώ από το ρεύμα έχουμε γονατίσει. Θέλουμε απαντήσεις σοβαρές ειδικά ως προς το ρεύμα των αφαλατώσεων για να μπορέ
Επιστήμονες και ειδικοί που μίλησαν στο Documento έκριναν ότι αυτά τα μέτρα δεν θα αποδώσουν. Ειδικά για την επαρχία τονίζουν πως πρέπει να λυθεί ο γόρδιος δεσμών των χρεών ακόμη και υγιών ΔΕΥΑ που εκτοξεύτηκαν από τις τιμές του ρεύματος. Τα «θα» του υπουργείου Ενέργειας για διακανονισμό του 75% των χρεών τους εντείνουν την αγωνία ειδικά στις νησιωτικές περιοχές που δοκιμάστηκαν το φετινό καλοκαίρι και στράφηκαν στην αφαλάτωση που απαιτεί ρεύμα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Σύρος, η ΔΕΥΑ της οποίας ήταν υγιής, πλεονασματική (με 1 εκατ. ευρώ στα ταμεία της), ανταποδοτική και κοινωφελής επιχείρηση ειδικού σκοπού. Οι ληστρικές αυξήσεις στο ρεύμα εκτίναξαν τα χρέη της, με τον Δήμο Ερμούπολης να προσπαθεί να μη μετακυλήσει το κόστος στους πολίτες.
Ο Ευάγγελος Χαλκιάς, πρόεδρος της ΔΕΥΑ Σύρου, σημειώνει: «Ακόμη περιμένουμε να βγει το νομοσχέδιο για να το διαβάσουμε. Ολες οι ΔΕΥΑ έχουν αντιδράσει στο ζήτημα των συγχωνεύσεων. Οι ΔΕΥΑ είναι πολύ ευαίσθητος τομέας σε κάθε νησί και θα πρέπει να το έχουν υπόψη αυτοί που θα συντάξουν το νομοσχέδιο. Αν γίνουν συγχωνεύσεις και δεν πετύχουν, τότε η ευθύνη θα πέσει αποκλειστικά στις ΔΕΥΑ και στους δημάρχους ενώ θα τις έχει πραγματοποιήσει το κεντρικό κράτος. Εχουμε τεράστιες απώλειες στα δίκτυα, όπως σε άλλα νησιά που χάνεται το 60% του νερού. Αν και έχουμε εισπραξιμότητα 95%, πλέον με τα χρέη των 5 εκατ. ευρώ από το ρεύμα έχουμε γονατίσει. Θέλουμε απαντήσεις σοβαρές ειδικά ως προς το ρεύμα των αφαλατώσεων για να μπορέσουμε να ανακάμψουμε».
Αύξηση ως δικαιολογία για εισπράξεις
Η ιδέα και μόνο της αύξησης της τιμής του νερού τρομάζει τον μέσο πολίτη, που βλέπει παράλογες τιμές στους λογαριασμούς ρεύματος. Η κυβέρνηση μέσω της αύξησης προσδοκά τη μείωση της χρήσης του νερού. Από την άλλη όμως έχουν απώλειες τα πεπαλαιωμένα δίκτυα ύδρευσης στην επαρχία καθώς χρήζουν επισκευών, ενώ πισίνες κατακλύζουν τα νησιά – στην Πάρο έχουν καταγραφεί 1.200.
Στο ερώτημα πώς οι αυξήσεις μειώνουν την κατανάλωση του νερού ο Ηλ. Κορλός εξηγεί ότι είναι αδύνατο οι πάγιες ανάγκες των νοικοκυριών να μπουν στη ζυγαριά της εξοικονόμησης που επικαλείται ο υπουργός Θεόδωρος Σκυλακάκης: «Οι νόμοι της οικονομίας λένε ότι όταν ανεβάζεις την τιμή ενός αγαθού περιμένεις τη μείωση της κατανάλωσής του. Λειτουργεί όμως αυτό πραγματικά στην περίπτωση του νερού; Το 93% των καταναλωτών χρησιμοποιεί μέχρι 60 κυβικά νερού (60.000 λίτρα) και από αυτά να έχουμε και καταναλώσεις μικρότερες και από 20, 30 ή και 40 κυβικά νερού. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει μια ανελαστική ποσότητα που είναι απαραίτητη για να λειτουργήσει ένα νοικοκυριό ή μια επιχείρηση. Οσο κι αν αυξήσουμε την τιμή, δεν πρόκειται να μειωθεί η κατανάλωση. Ο στόχος τους ήταν να αυξήσουν την τιμή, αυτή ήταν η δικαιολογία προκειμένου οι καταναλωτές να περιορίσουν την κατανάλωση και να συμβάλουν με αυτό τον τρόπο στο να κερδίσουν χρόνο μέχρι να γίνουν τα έργα. Ως σύλλογος επιστημονικού προσωπικού πιστεύουμε πως δεν μπορεί να επιτευχθεί γιατί η ποσότητα στην συντριπτική πλειονότητα των καταναλωτών είναι τέτοια που δεν επιτρέπει να είμαστε αισιόδοξοι ότι αν αυξηθεί η τιμή, θα μειωθεί η κατανάλωση. Το μέτρο αυτό θα είναι οριζόντιο και καθαρά θα έχει στόχο να μαζέψει χρήματα και τίποτε παραπάνω».