"Τρώω και δεν παχαίνω": Μάθε πώς!

"Ο μεταβολισμός του τρώω και δεν παχαίνω". Μύθος ή πραγματικότητα;

Αχ αυτός ο μεταβολισμός! Πόσες φορές έχετε αναρωτηθεί γιατί η φίλη σας τρώει και δεν παχαίνει, ενώ εσείς μένετε νηστική και παχαίνετε. Τι γίνεται τελικά; Μπορούμε να αλλάξουμε το μεταβολισμό μας; Υπάρχουν τρόφιμα που μπορούν να τον επηρεάσουν;....

Ας πάρουμε, λοιπόν, τα πράγματα με τη σειρά. Πρώτα απ’ όλα, όταν μιλάμε για βασικό μεταβολισμόεννοούμε την ενέργεια που καταναλώνει το σώμα μας για να επιτελέσει όλες τις βασικές του λειτουργίες, όπως είναι η αναπνοή, η λειτουργία της καρδιάς. Ενώ, οι συνολικές ενεργειακές μας δαπάνες είναι ο βασικός μεταβολισμός μαζί με την ενέργεια που ξοδεύουμε κατά την κίνησή μας αλλά και κατά τη διαδικασία της πέψης των τροφών (δηλαδή τη θερμογένεση λόγω τροφής).

Ποιοι παράγοντες μπορούν να επηρεάσουν το βασικό μεταβολισμό μας;

Ο βασικός μεταβολισμός, λοιπόν, επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες όπως είναι η ηλικία, το φύλο, η σύσταση του σώματος (ποσοστό λίπους – ποσοστό μυϊκής μάζας), το κλίμα, η κληρονομικότητα, η ορμονική μας κατάσταση, ο ύπνος, ο τρόπος διατροφής (η τακτικότητα των γευμάτων, η λήψη πρωινού, η σύσταση των γευμάτων) και ο τρόπος ζωής γενικότερα.

Τρέχεις εσύ; Τρέχει και το βάρος σου!

Η άσκηση, όμως, είναι ο κυριότερος παράγοντας που μπορεί να "ενεργοποιήσει" και να αυξήσει το μεταβολισμό. Η άσκηση αυξάνει τα μυϊκά κύτταρα, δηλαδή το μυϊκό ιστό του σώματος, αυξάνοντας έτσι τις θερμίδες που καταναλώνει το σώμα μας ακόμα και κατά την ανάπαυσή μας, αφού τα μυϊκά κύτταρα χρησιμοποιούν πολύ περισσότερη ενέργεια σε σχέση με τα κύτταρα του λιπώδους ιστού. Επομένως, αν συγκρίνουμε 2 ανθρώπους που τρώνε το ίδιο αλλά ο ένας από τους δύο έχει μεγαλύτερη μυϊκή μάζα, τότε αυτός θα καίει περισσότερες θερμίδες ακόμα και στο καθισιό του, και άρα κατά μία έννοια θα τρώει και δε θα παχαίνει!

Καταλαβαίνετε, λοιπόν, ότι όσο πιο καθιστική ζωή ακολουθεί κάποιος, τόσο μεγαλύτερο θα είναι και το ποσοστό του λίπους του, άρα και ο μεταβολισμός του θα είναι αρκετά αργός!

Υπάρχουν, όμως, και κάποια συστατικά της διατροφής μας, τα οποία, όπως αναφέρεται στη βιβλιογραφία, μπορούν να προκαλέσουν μια μικρή αύξηση στο μεταβολισμό μας.

Η καψαϊκίνη, βασικό συστατικό της καυτερής πιπεριάς, φαίνεται ότι κατά ένα μικρό βαθμό μπορεί να αυξήσει το μεταβολισμό. Συγκεκριμένα, ένας μικρός αριθμός μελετών έχει δείξει ότι η καυτερή πιπεριά, αλλά και ένα συνολικά πικάντικο γεύμα, μπορούν να προκαλέσουν μία μικρή αύξηση του μεταβολισμού κατά 23 – 25%, λίγες ώρες μετά την κατανάλωσή του. 

Ένα γεύμα πλούσιο σε πρωτεΐνη προκαλεί μεγαλύτερη δαπάνη ενέργειας κατά την πέψη, δηλαδή θερμογένεση λόγω τροφής, οδηγώντας έτσι σε μία ήπια αύξηση του μεταβολισμού.

Τα τακτικά γεύματα φαίνεται να συμβάλλουν στην ενεργοποίηση του μεταβολισμού μας, αφού τον βάζουν σε μία συνεχή διαδικασία καύσης της τροφής. Γι’ αυτό, αν είστε τύπος του ενός, και μάλιστα νυχτερινού γεύματος μέσα στην ημέρα, προσπαθήστε να τα αυξήσετε λαμβάνοντας περισσότερα και συχνότερα γεύματα μέσα στην ημέρα. Με αυτόν τον τρόπο θα δείτε ότι τελικά θα λαμβάνετε και λιγότερες θερμίδες.

Ο καφές και το τσάι, κυρίως λόγω της καφεΐνης που περιέχουν, φαίνεται ότι μπορούν να προκαλέσουν μία μικρή αύξηση του μεταβολισμού της τάξης του 3%, και μάλιστα, όσο μεγαλύτερη η περιεκτικότητα καφεΐνης, τόσο μεγαλύτερη και η αύξηση του μεταβολισμού. Ωστόσο, οφείλουμε να τονίσουμε ότι αυτή η επίδραση δεν είναι τόσο έντονη στα άτομα που έχουν συνηθίσει να λαμβάνουν μία ποσότητα καφεΐνης καθημερινά, σε σχέση με αυτά που πρωτοξεκινούν να λαμβάνουν καφεΐνη, ενώ, η επίδραση αυτή κρατά κυρίως 1 – 3 ώρες μετά την πρόσληψη καφεΐνης.

Επομένως, εάν κάνω τακτικά γεύματα και μάλιστα πλούσια σε πρωτεΐνη και πικάντικα στη γεύση και πίνω έναν καφέ την ημέρα, τότε θα αυξήσω το μεταβολισμό μου;

Δεν μπορούμε να ισχυριστούμε κάτι τέτοιο. Όλοι αυτοί οι παράγοντες της διατροφής μας μπορούν να παίξουν ένα μικρό ρόλο στην αύξηση του μεταβολισμού, δεν μπορούν όμως να μας αδυνατίσουν ή να μας παχύνουν. Μην ξεχνάτε ότι η απώλεια ή η πρόσληψη σωματικού βάρους είναι θέμα ενεργειακού ισοζυγίου. Δηλαδή πόσες θερμίδες λαμβάνω, σε σχέση με αυτές που "καίω" και που χρειάζεται ο οργανισμός μου.

Ο "μεταβολισμός του τρώω και δεν παχαίνω", επομένως, θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι μία πραγματικότητα, όμως ο πιο σίγουρος και ασφαλής τρόπος για να τον αποκτήσετε είναι ένας! Η άσκηση και η ισορροπημένη διατροφή! 

Από την Ελπινίκη Καπίρη, MSc, Κλινικός Διαιτολόγος – ΔιατροφολόγοςMSc. Κλινικής Διαιτολογίας και Διατροφής Χαροκοπείου Πανεπιστημίου Αθηνών.

Πηγή: www.boro.gr