Σία Αναγνωστοπούλου :«Η Ν.Δ. “ξεχνά” ότι τσάκισαν τη μεσαία τάξη οι δικές της πολιτικές»

Κορυφαίοι κυβερνητικοί και θεσμικοί παράγοντες απαντούν, όλα τα επόμενα προεκλογικά Σάββατα, στην «Εφ.Συν.» για τα εμπόδια, τα λάθη, τις επιτυχίες, τις δεσμεύσεις και τα σχέδιά τους για την επόμενη ημέρα. Σήμερα η αν. υπουργός Εξωτερικών, Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Ελλάδας, Σία Αναγνωστοπούλου.

Είναι μια θάλασσα κι οι Πρέσπες,
Χωρίς καημούς για τη στεριά
Η θάλασσα φέρνει χωρισμό
Η λίμνη δεν προφταίνει
Μίμης Σουλιώτης, «Ηλιος στη Σκοτία», Εκδόσεις Ερμής 2001

• Η Συμφωνία των Πρεσπών σύμφωνα με την ανάλυση των δημοσκόπων δεν επηρέασε ιδιαίτερα την ψήφο στους νομούς της Μακεδονίας. Τώρα που οι αντιδράσεις για τη λύση ενός μεγάλου εθνικού ζητήματος έχουν κοπάσει, πιστεύετε ότι υπάρχει ενδεχόμενο πισωγυρίσματος στην περίπτωση που η Ν.Δ. αναδειχτεί κυβέρνηση;

Η Συμφωνία των Πρεσπών ήταν μια θαρραλέα πολιτικά και συμφέρουσα εθνικά πράξη, από τις λίγες που έχουν γίνει εδώ και αρκετά χρόνια. Με τόλμη ο ΣΥΡΙΖΑ απέδειξε ότι, όχι μόνο δεν είναι λαϊκιστικό κόμμα, αλλά θέτει τα συμφέροντα του τόπου πάνω από το μικροπολιτικό όφελος.

Η Ν.Δ. του «σοβαρού, υπεύθυνου και μη λαϊκιστή» κ. Μητσοτάκη απέδειξε ακριβώς το αντίθετο. Εργαλειοποίησε εθνικιστικά και δημαγωγικά τη Συμφωνία, ενίσχυσε σε βάρος της πατρίδας το αφήγημά της περί ανεύθυνου ΣΥΡΙΖΑ, κέρδισε ψήφους πανελλαδικά, αλλά… θα τηρήσει τη Συμφωνία, όπως έχει ήδη δεσμευτεί στους Ευρωπαίους και διεθνείς εταίρους.

• Το ΥΠΕΞ, παρά το έντονο προεκλογικό κλίμα, επιμένει να διεκπεραιώνει τις υποχρεώσεις του. Ισως είναι και το μόνο υπουργείο μαζί με εκείνο της Εθνικής Αμυνας που δεν συγκεντρώνει βέλη της αντιπολίτευσης στην επιβεβλημένη προσπάθεια διατήρησης της συνέχειας του κράτους. Η κίνηση της ρηματικής διακοίνωσης στη Γερμανία για τις αποζημιώσεις ήταν ή όχι μια προεκλογική κίνηση;

Το κράτος έχει θεσμική και πολιτική συνέχεια και η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ τη σέβεται και τη διαφυλάττει. Η ρηματική διακοίνωση στη Γερμανία είχε αποφασιστεί με ευρεία πλειοψηφία από την ελληνική Βουλή και ο πρωθυπουργός είχε δεσμευτεί στην Ολομέλεια να εκτελέσει την απόφασή της. Δυστυχώς, και αυτό το εθνικό -και όχι μικροπολιτικό- ζήτημα εντάχθηκε από κάποιους στην προεκλογική αντιπαράθεση.

Ερωτώ λοιπόν ευθέως: να μην την επιδίδαμε; Να την αντιμετωπίζαμε ως κομματική και όχι ως κρατική πράξη; Ή μήπως κάποιοι δεν ήθελαν να επιδοθεί από πλευράς ελληνικού κράτους η ρηματική διακοίνωση; Οπως φαίνεται, το κράτος και οι θεσμοί του, η Δικαιοσύνη, η εξωτερική πολιτική, η κοινωνική πολιτική, θεωρούνται λάφυρο στα χέρια των «νόμιμων ιδιοκτητών». Σε ό,τι μας αφορά, θα συνεχίσουμε το έργο μας μέχρι τη στιγμή που το προβλέπουν οι θεσμοί και οι νόμοι του κράτους προς όφελος της χώρας και της κοινωνίας. Δεν θα παρασυρθούμε από το αντι-ΣΥΡΙΖΑ μένος, ούτε θα κάνουμε το ατόπημα να αφήσουμε κρίσιμα θέματα στον «αέρα».

• Στα κρίσιμα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής που χειρίστηκε η κυβέρνηση, υπήρξε συχνά αντίδραση από τον κυβερνητικό εταίρο, αλλά δεν προσφέρθηκε βοήθεια και από τον ευρύτερο χώρο της λεγόμενης «δημοκρατικής παράταξης». Τι σας κάνει να πιστεύετε ότι είναι εφικτή στο μέλλον η συγκρότηση μιας κεντροαριστερής συμμαχίας;

Η θαρραλέα εξωτερική πολιτική αλλά και η πολιτική για τα δικαιώματα -ατομικά και κοινωνικά- αποτέλεσαν τον καταλύτη εξελίξεων. Από τη μια μεριά, υποχρέωσε τον μέχρι πρόσφατα «αναγκαστικό» εταίρο μας σε αποχώρηση και από την άλλη αποδέσμευσε σημαντικές δυνάμεις από τον προοδευτικό χώρο, που στάθηκαν με τόλμη και παρρησία δίπλα μας και μαζί μας. Στην πράξη και στη μάχη λοιπόν οικοδομήθηκε και οικοδομείται η προοδευτική συμμαχία.

Στη μάχη οικοδομήθηκε, όταν η κυβέρνηση κινδυνεύοντας με πτώση δεν υποχώρησε από αυτά που θεωρούσε ως τον πυρήνα της αριστερής, προοδευτικής και δημοκρατικής πολιτικής. Στη μάχη οικοδομήθηκε, όταν η κυβέρνηση είχε απέναντί της συνασπισμένες όλες τις δυνάμεις του αντι-ΣΥΡΙΖΑ μπλοκ – δυστυχώς και το ΚΙΝ.ΑΛΛ. σε αυτές. Στη μάχη οικοδομήθηκε, όταν η Ν.Δ. έκανε ολική στροφή προς μια εθνικιστική Δεξιά, συγκροτώντας έτσι το μέτωπο μιας εναλλακτικής, απενοχοποιημένης Δεξιάς, όπως το βλέπουμε και σε άλλα κράτη της Ευρώπης. Το ΚΙΝ.ΑΛΛ. σε αυτές τις μάχες πήρε θέση, ενισχύοντας και νομιμοποιώντας τη στροφή της Ν.Δ.

Οχι όμως κι ένα σημαντικό μέρος του κόσμου του κεντροαριστερού χώρου. Αυτός ο κόσμος πήρε θέση και διέρρηξε το αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο, θέτοντας θεμέλια για την εμπέδωση του προοδευτικού μετώπου με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ. Εναπόκειται στο ΚΙΝ.ΑΛΛ. πλέον να αποφασίσει με ποιο μέτωπο θα πάει και ποιο θα αφήσει.

• Η στροφή του Κυριάκου Μητσοτάκη προς τα δεξιά και η επικράτηση της ρητορικής του Αντώνη Σαμαρά και του Αδωνη Γεωργιάδη φαίνεται ότι επιβραβεύτηκαν από τους οπαδούς της Ν.Δ. Προβλέπετε ότι θα παγιωθεί αυτή η μετατόπιση του πάλαι ποτέ κόμματος του «μεσαίου χώρου»;

Η Ν.Δ. ακολουθεί πλέον το παράδειγμα των πλέον νεοφιλελεύθερων, συντηρητικών, εθνικιστικών, δεξιών δυνάμεων της Ευρώπης. Αυτών των δυνάμεων που υιοθετούν και απενοχοποιούν μέρος της ακροδεξιάς ρητορικής και εργαλειοποιούν το συναίσθημα, τον φόβο και την ανασφάλεια για να κρύψουν μια σκληρή νεοφιλελεύθερη πολιτική, η οποία πλήττει τα συλλογικά και ατομικά δικαιώματα, τις κατακτήσεις των πολλών, και ευνοεί τους «άριστους».

Το παράδειγμα κυβερνήσεων όπως της Αυστρίας ή της Ουγγαρίας είναι χαρακτηριστικό. Αυτή η νέα Δεξιά της Ν.Δ. λοιπόν, που μετατοπίζει τον κεντροδεξιό χώρο προς τη συντηρητική Δεξιά, δεν είναι ούτε νέα ούτε άγνωστη. Σήμερα ωστόσο εμφανίζεται απενοχοποιημένη.

«Σπάει» οριστικά τη μεταπολιτευτική συναινετική συνθήκη που ορίζεται από τα δημόσια αγαθά όπως είναι η Παιδεία, η Υγεία, το κοινωνικό, αναδιανεμητικό κράτος, και ξαναπιάνει το νήμα από μακριά, από τότε που η ελευθερία και η ισότητα ήταν ανταγωνιστικές και όχι ενισχυτικές αξίες η μια της άλλης. Από τότε που τα συλλογικά δικαιώματα δεν ήταν δεδομένα, από τότε που ο «φόβος φύλαγε τα έρμα».

Η Ν.Δ. σήμερα δίνει μια σκληρή, ιδεολογική μάχη για πλήρη επικράτηση επί της Αριστεράς. Είναι η ίδια μάχη που δίνει η νέα Δεξιά παντού στην Ευρώπη.

• Παρά τους αρχικούς φόβους, τα ξενόφοβα και αντιευρωπαϊκά κινήματα δεν είχαν τόσο μεγάλη επιτυχία στις εκλογές. Ωστόσο υποχώρησαν και οι παραδοσιακοί πυλώνες της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Υπάρχει σήμερα η προοπτική να συγκροτηθεί ένα αντίρροπο ρεύμα, το οποίο να ανανεώσει την ελπίδα για μια Ευρώπη της αλληλεγγύης και της κοινωνικής δικαιοσύνης;

Απολύτως υπάρχει προοπτική. Είμαστε σε μια δύσκολη, μεταβατική ιστορική στιγμή, και στην Ευρώπη και την Ελλάδα. Συγκροτούνται και παγιώνονται δύο μέτωπα που ήταν εν εξελίξει τις τελευταίες δεκαετίες: το σκληρό νεοφιλελεύθερο, συντηρητικό της εναλλακτικής Δεξιάς, και το προοδευτικό μέτωπο.

Οι σοσιαλδημοκρατικές δυνάμεις της Ευρώπης, μετά από τη σύμπλευση με την παραδοσιακή Δεξιά, άρχισαν να αφυπνίζονται τουλάχιστον στην Ευρώπη, ενώ δυνάμεις όπως οι Πράσινοι άρχισαν να διεκδικούν δυναμικά τη θέση τους στο προοδευτικό μέτωπο. Η μάχη θα είναι σκληρή και δύσκολη – μόλις άρχισε άλλωστε.

Ο ρόλος της Αριστεράς στην παγίωση αυτού του μετώπου είναι και πρέπει να είναι πρωταγωνιστικός. Γιατί αυτή εγγυάται τη συνέχεια της μεγάλης ευρωπαϊκής περιπέτειας για την εμπέδωση των αξιών της αλληλεγγύης και της κοινωνικής δικαιοσύνης.

• Στις ευρωεκλογές μπορεί να μην έχασε συγκριτικά μεγάλο ποσοστό ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά η Ν.Δ. κέρδισε με τη μεγάλη διαφορά των εννέα μονάδων. Τι ήταν για σας εκείνο που επηρέασε τόσο αρνητικά την ψήφο των πολιτών;

Εχουν γραφτεί και ειπωθεί πολλά. Δεν θέλω να τα επαναλάβω. Ωστόσο, σε μια εποχή που το δεξιό μέτωπο ανασυγκροτείται ιδεολογικά σε όλη την Ευρώπη, επενδύοντας στον φόβο, στην ανασφάλεια, στην απειλή του «ξένου εισβολέα», ο ΣΥΡΙΖΑ ξαναέφερε στο επίκεντρο, στην Ελλάδα αλλά και την Ευρώπη, την αριστερή, σοσιαλιστική ατζέντα: αλληλεγγύη, κοινωνική ισότητα και δικαιοσύνη. Αυτό δεν συνοδεύτηκε ωστόσο από μια πολιτική άμεσης και ριζικής ανάταξης της κοινωνίας. Οι λόγοι είναι προφανείς.

Η ελπίδα λοιπόν για μια καλύτερη ζωή υποχώρησε και η ανασφάλεια για το αύριο δεν θεραπεύτηκε άμεσα – παρά τις τεράστιες προσπάθειες. Η Ν.Δ. επένδυσε απολύτως σε αυτό, καθιστώντας τη μάχη ιδεολογική – και όχι προγραμματική. «Η Αριστερά και οι αξίες της φταίνε για όλα τα δεινά» ή «η Αριστερά είναι ιδεοληπτική και γι' αυτό φορολογεί τη μεσαία τάξη», αποκρύπτοντας το γεγονός ότι οι δικές της πολιτικές τσάκισαν κάθε τι που στήριζε τη μεσαία τάξη.

Η μνημονιακή πολιτική λιτότητας που υποχρεωθήκαμε να ακολουθήσουμε θόλωσε το στίγμα μας. Ωστόσο, η καλύτερη μέρα μπορεί να μην ήρθε άμεσα, αλλά στήθηκαν πια όλοι οι πυλώνες του κοινωνικού κράτους, που είχαν εκθεμελιωθεί από Σαμαρά-Βενιζέλο, ώστε να δούμε αυτή την καλύτερη μέρα.

Τη μάχη των εθνικών εκλογών τη δίνουμε πλέον από τις δικές μας θέσεις, της Αριστεράς και του προοδευτικού χώρου. Γιατί βγάλαμε τη χώρα από τον φαύλο κύκλο των μνημονίων. Γιατί το αύριο δεν μπορεί να είναι μια φωτεινή μέρα χωρίς αλληλεγγύη, ισότητα και δικαιοσύνη.

www.efsyn.gr