Τοποθέτηση του προέδρου του ΕΠΑΜ, Δημήτρη Καζάκη, σε συνέντευξή στον Άρη Λαμπρόπουλο, στην εκπομπή “Στο Μικρόφωνο” που μεταδόθηκε απευθείας από το κανάλι youtube του ΕΠΑΜ στις 24 Απριλίου 2020 με τίτλο “Ιατρικός Ολοκληρωτισμός και Οικονομική Δουλεία”.
Στη διάρκεια της συνέντευξης, ο Δ. Καζάκης αναφέρθηκε στη δραματική πτώση των τιμών πετρελαίου εν μέσω της πανδημίας του κορωνοϊού και του lockdown της παγκόσμιας οικονομίας, όπως και στις συνέπειες για τη χώρα μας που δεν διαθέτει στρατηγικά αποθέματα πετρελαίου, αφού έχει ιδιωτικοποιήσει τα πάντα!
Παραθέτουμε στη συνέχεια την τοποθέτηση του Δημήτρη Καζάκη, την οποία μπορείτε να παρακολουθήσετε εδώ.
Αυτό που συμβαίνει στις αγορές πετρελαίου είναι πρωτοφανές. Δεν έχει ξανασυμβεί, δεν υπάρχει ιστορικό προηγούμενο.
Ορισμένοι «πανέξυπνοι» είπαν για την πτώση των τιμών ότι αυτό αφορά μόνο τις ΗΠΑ, το Western Texas Intermediate(1), κι ότι υπάρχουν πολλές αγορές. Χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τον πανικό που προκλήθηκε τις προηγούμενες μέρες στις υπόλοιπες μεγάλες αγορές. Οι τιμές πέφτουν σταδιακά, και μάλιστα μαθαίνουμε ότι το μεγάλο παιχνίδι που παίζεται είναι με το σορτάρισμα, γιατί πάντα βεβαίως υπάρχει και ο κερδοσκόπος που κερδίζει από την υποτίμηση. Μεγάλα heads funds και τράπεζες παίζουνε σορτάρισμα στα μείον 100 δολάρια το βαρέλι αυτή τη στιγμή, κερδίζοντας από την καταστροφή. Αυτό σημαίνει ότι το περίπου 1 – 2% πτώση του πρώτου διμήνου, στο παγκόσμιο εμπόριο θα φτάσει πάνω από 20%. Αυτό είναι καταστροφικό για τις ανοικτές οικονομίες, όπως η δική μας που είναι πλήρως εξαρτημένη ακόμη και για τα πιο στοιχειώδη αγαθά από το εξωτερικό.
Αυτόματα όμως με το που πέσανε οι τιμές τόσο χαμηλά -έπεσε στα 10 και μετά γύρω στα 15,16 δολάρια το βαρέλι σε πραγματικές τιμές- έκανε την κίνηση ο Τραμπ απειλώντας ευθέως το Ιράν με αντίποινα. Απειλή πολέμου εξαιρετικά προσοδοφόρα! Ας το σκεφτούμε λιγάκι: Ποιο ήταν το βασικό επιχείρημα των αγορών ενάντια σε έναν πόλεμο με το Ιράν; Η εκτίναξη των τιμών του πετρελαίου σε επίπεδα τέτοια που θα ήταν δυσβάστακτα για το όλο κύκλωμα. Τώρα όμως που έχει πέσει τόσο χαμηλά και με το σορτάρισμα επιδεινώνεται η κατάσταση, είναι πρόσφορο το έδαφος για έναν πόλεμο που θα εκτινάξει την τιμή του πετρελαίου και θα απεγκλωβίσει όλη αυτήν την καθοδική πτώση των τιμών. Ας θυμηθούμε τι έγινε το 1973 με τον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ. Επαλήθευση αυτού που λέμε, είναι η πρόσφατη δήλωση πολέμου από τον Τραμπ.
Η Κίνα αυτήν τη στιγμή έχει βάλει σκιώδεις παράγοντες της αγοράς, brokers, εταιρείες offshore -που δεν συνδέονται άμεσα με το κράτος της Κίνας- και αγοράζουν μαζικά πετρέλαιο για να δημιουργήσουν ένα μεγάλο στρατηγικό απόθεμα.
Οι Η.ΠΑ., αν πιστέψουμε τον Τραμπ και την ανακοίνωση της ομοσπονδιακής αρχής των Η.Π.Α για την ενέργεια, λένε ότι είναι υπερπλήρεις στο στρατηγικό απόθεμα πετρελαίου, το οποίο στρατηγικό απόθεμα, οι Η.Π.Α το καθιέρωσαν με νόμο μετά τη μεγάλη κρίση του πετρελαίου το 1973.
Να θυμίσω ότι και η Ελλάδα τότε, είχε δημιουργήσει με νόμο στρατηγικό απόθεμα – που αυτή τη στιγμή αμφιβάλλω αν υπάρχει στρατηγικό απόθεμα ακόμη και για τα πιο στοιχειώδη. Για λόγους ύπαρξης στρατηγικού αποθέματος πετρελαίου, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής εθνικοποίησε τότε τα διυλιστήρια – που τώρα είναι και πάλι ιδιωτικά. Ο Καραμανλής με την «σοσιαλμανία» του, όπως του προσάπτανε τότε ο Ανδριανόπουλος και οι νεοφιλελεύθεροι της εποχής εκείνης, και πρώτα και κύρια ο Μητσοτάκης, ο πατήρ!
Ο Καραμανλής ήξερε πολύ καλά, επειδή είχε ζήσει ο κόσμος τι σήμαινε κρίση πετρελαίου από την κρίση του 1973 και σε τι πόλεμο είχε οδηγήσει τη Μέση Ανατολή. Ο πόλεμος του Γιομ Κιπούρ (2) έγινε με στήριξη και εντολή των Η.Π.Α, και βέβαια το Ισραήλ τότε δεν είπε όχι. Έγινε με μεγάλη καταστροφή και ο μόνος στόχος ήταν να ανακάμψει η αγορά και να σπάσει το μονοπώλιο του ΟΠΕΚ. Διότι τότε είχε κάνει εμπάργκο ο ΟΠΕΚ στις ΗΠΑ, και οι ΗΠΑ αποφάσισαν να αντιμετωπίσουν μελλοντική τέτοια απειλή δημιουργώντας στρατηγικό απόθεμα.
Ό,τι στρατηγικό απόθεμα έχουμε τώρα στην Ελλάδα, υπάρχει μόνο στις δεξαμενές των διυλιστηρίων που είναι όλα ιδιωτικά! Πέστε μου λοιπόν, τι θα υποστεί η ελληνική οικονομία, το ελληνικό νοικοκυριό και το ελληνικό κράτος, στο επόμενο διάστημα που κατά πάσα πιθανότητα, θα συνεχιστεί αυτή η αστάθεια στις αγορές; Ειδικά εάν προκύψει πόλεμος!
Και να λάβουμε υπόψη μας επίσης τη σημασία των αγωγών ενέργειας αυτήν τη στιγμή, που αυξάνεται και γίνεται πολύ πιο στρατηγικής σημασίας, περισσότερο από ποτέ. Ας σκεφτούμε το ρόλο που θα παίξει η Τουρκία, ή, που έχει ξεκινήσει να παίζει άλλωστε.
Όπως επίσης την πιθανότητα πολεμικών ενεργειών ενάντια στο Ιράν! Διότι αυτήν τη στιγμή μαζεύονται στρατιωτικές δυνάμεις των ΗΠΑ, ναυτικές κυρίως, αεροπορικές και πεζοναυτών στον περσικό κόλπο, στις οποίες έχει δοθεί η εντολή να καταρρίπτεται ή να βυθίζεται οποιοδήποτε πλοίο ή αεροσκάφος του Ιράν κινείται στον περσικό κόλπο! Εξ ου και η άνοδος των τιμών. Υπήρξε ένα γκελ στις τιμές του πετρελαίου ακριβώς λόγω της δήλωσης του Τραμπ.
Εγώ περιμένω ένα μεγάλο χτύπημα το επόμενο διάστημα στο Ιράν, ανάλογο με εκείνο στον Σουλεϊμανί. Δεν θα είναι ευθεία πολεμική επίθεση ακόμη, διότι πρέπει να δοκιμάσουν τις δυνατότητες στρατιωτικής άμυνας του Ιράν, βαδίζουμε όμως ολοταχώς σε ενέργειες απέναντι στο Ιράν όπως και απέναντι στη Βενεζουέλα! Είναι τυχαίο το ότι μιλάμε για δύο χώρες οι οποίες είναι από τις μεγαλύτερες πετρελαιοπαραγωγικές χώρες του πλανήτη και παίζουν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της παγκόσμιας αγοράς πετρελαίου;
Να λάβουμε επίσης υπόψη ότι χτυπιέται και η Ρωσία. Άλλωστε ο πόλεμος των τιμών ξεκίνησε ανάμεσα στη Σαουδική Αραβία και τη Ρωσία. Αυτήν τη στιγμή η Ρωσία βρίσκεται σε πολύ δύσκολη θέση. Εξαρτάται πάρα πολύ από τα έσοδα του πετρελαίου που πουλάει. Ακόμα και σε νορμάλ συνθήκες, η πτώση των τιμών από τα 60$ στα 10$, είναι τεράστιο ζήτημα για μία οικονομία που στηρίζεται ακόμη εκεί. Ο βασικός πυλώνας της ρωσικής οικονομίας είναι η Gazprom, για να μην πω και πολιτικός πυλώνας, το καθεστώς Πούτιν στηρίζεται εκεί. Όπως καταλαβαίνετε, προκαλείται τεράστιο θέμα σε παγκόσμιο επίπεδο
Τι μπορεί να κάνει μία χώρα σαν τη δική μας σε αυτές τις συνθήκες;
Πρώτον, να εθνικοποιήσει τα διυλιστήρια. Έπρεπε ήδη να είχε γίνει, Χθες. Αυτό δηλ. που έκανε ο Καραμανλής. Και αν όχι όλα, τουλάχιστον τα ΕΛΠΕ.
Η χώρα πρέπει να έχει κρατικό βραχίονα διαμόρφωσης της πολιτικής στο ζήτημα του πετρελαίου. Δεν γίνεται διαφορετικά, για να μπορέσει να κάνει μετά αυτό που κάνει αυτήν τη στιγμή η Κίνα, η οποία αγοράζει! Πάει δηλ. κατευθείαν εκεί που έχουν λιμνάσει τα αποθεματικά του πετρελαίου, διότι υπάρχει υπερπληθώρα παραγωγής πετρελαίου που λιμνάζει σε δεξαμενές και σε δεξαμενόπλοια. Υπάρχουν περίπου -από ό,τι λέει ο τύπος- 50 supertanker υπερδεξαμενόπλοια της Σαουδικής Αραβίας που κινούνται ανά την υφήλιο ή γύρω από τις Ηνωμένες Πολιτείες και δεν έχουνε που να πουλήσουν το πετρέλαιο! Οι Έλληνες εφοπλιστές αυτήν τη στιγμή έχουν πάνω από 250 τάνκερ και σούπερ τάνκερ αραχτά, άδεια, δεν παίρνουνε ναύλα – αλλά μην «ανησυχείτε», θα τους ξεχρεώσουμε εμείς! Εμείς θα φορτωθούμε τις ζημιές τους.
Δεύτερον, να ξεκινήσει μία συστηματική διακρατική πολιτική συμφωνιών, που θα μας εξασφαλίσει στρατηγικό απόθεμα, και με αυτόν τον τρόπο να αξιοποιήσουμε τις χαμηλές τιμές.
Το τρίτο μέτρο είναι η εθνικοποίηση όλων των περιοχών, που εικάζουμε, ή, έχουμε βάσιμες υποψίες ότι υπάρχουν υδρογονάνθρακες! Εθνικοποίηση και αξιοποίηση για εσωτερικούς λόγους, για τη στήριξη της Ελληνικής οικονομίας και της Ελληνικής Άμυνας! Να έχουμε υπόψιν την άμυνα της χώρας γιατί χωρίς καύσιμα δεν υπάρχει άμυνα ! Με βάρκες και κουπιά, δεν γίνεται άμυνα!
Μπορούμε να κάνουμε κάλλιστα συμφωνίες, είτε με τη Νορβηγία, είτε με τη Ρωσία, που είναι κρατικοί οι φορείς εκεί και μπορούμε να κάνουμε καλύτερες συμφωνίες. Αλλά και με οποιαδήποτε χώρα, αρκεί να το κάνουμε σε διακρατικό επίπεδο και μετά να δούμε αν και σε ποιόν θα δώσουμε ή πώς θα δώσουμε την υπεργολαβία. Άλλο να την δώσεις σε έναν υπεργολάβο να σου κάνει τη δουλειά αλλά να σου ανήκει το έργο, ώστε το πετρέλαιο να αξιοποιηθεί πρώτα και κύρια για την ελληνική οικονομία. Όχι να το κάνουμε όπως η Κύπρος που τα πούλησε όλα!
Αν δεν προχωρήσουμε σ’ αυτές τις ενέργειες, το χτύπημα που θα δεχτεί η ελληνική οικονομία θα είναι μεγάλο. Μην ξεχνάμε ότι το 25% με 26% των εξαγωγών μας είναι πετρέλαιο, και αντίστοιχα των εισαγωγών μας, εξαρτόμαστε δηλαδή από το πετρέλαιο όσο ποτέ άλλοτε. Ούτε την εποχή που είχαμε βιομηχανία σε ανάπτυξη δεν εξαρτιόμασταν τόσο πολύ από το πετρέλαιο! Έχει τεράστια σημασία να κάνουμε αυτά τα τρία πράγματα.
Ποιος όμως θα τα κάνει όμως αυτά;
Χρειαζόμαστε μία άλλη πολιτική, μία άλλη κυβέρνηση!
Να μην ξεχνάμε ότι η μεγάλη κατάκτηση της κρίσης του 1973, για τους λαούς που κατάλαβαν τι πρέπει να κάνουν, ήταν οι μαζικές εθνικοποιήσεις. Και δεν είναι τυχαίο ότι εκείνη ακριβώς την περίοδο στον ΟΗΕ, το κίνημα των Αδεσμεύτων επέβαλε στις διεθνείς συμβάσεις και σαν βασικό στοιχείο των αρχών του ΟΗΕ, την άσκηση της εθνικής κυριαρχίας για όλο το φυσικό πλούτο της κάθε χώρας, θεωρώντας ότι συστατικό στοιχείο της εθνικής Ανεξαρτησίας και της Εθνικής Αυτοδιάθεσης της κάθε χώρας, είναι να της ανήκει ο εθνικός της πλούτος. Τότε κατακτήθηκε αυτό! Βεβαίως και με αγώνες αντιαποικιακούς, λαϊκούς και δημοκρατικούς.
Δεν είναι τυχαίο ότι κάτι ανάλογο έγινε τότε και στην Ελλάδα, με όλα τα συντηρητικά όρια της εποχής εκείνης, διότι τότε είχαμε απλά τη μετάβαση από τη χούντα στη δήθεν μεταπολίτευση, δηλαδή σε μία χούντα κοινοβουλευτικού τύπου. Όμως η κυβέρνηση Καραμανλή τότε, προκειμένου να σταθεί πολιτικά, χρειάστηκε να εφαρμόσει τέτοιες πολιτικές για να μην υποστεί συντριβή.
Σήμερα, δεν τους ενδιαφέρει κάτι τέτοιο διότι έχουν πουλήσει τη χώρα και έχουν συμφωνήσει όλοι στο πούλημα! Άπαντες! Στο όνομα της Ευρώπης κάποιοι, και άλλοι στο όνομα «της ύπαρξης του καπιταλισμού»! Έτσι, ή θα πρέπει να περιμένουμε πότε θα αλλάξει η Ευρώπη κι αν θ’ αλλάξει ποτέ, που δεν πρόκειται (διότι «Ευρώπη» εννοούν το μόρφωμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης), ή πότε θα ανατραπεί ο καπιταλισμός, που δεν θα ανατραπεί ποτέ με τους δικούς τους όρους, με τους όρους που φαντασιώνονται αυτοί.
Αυτοί οι δεύτεροι, αποτελούν τη γραφειοκρατική εκδοχή και μάλιστα χειρότερα από ότι την εποχή της σοσιαλδημοκρατίας. Τη γραφειοκρατική εκδοχή, χειρότερη από εκείνης των μπλανκιστών. Διότι οι μπλανκιστές ήταν τουλάχιστον επαναστάτες, έφεραν μεγάλη δυστυχία μεν, αλλά ήταν επαναστάτες (4). Αυτά που υποστήριζαν τα έκαναν πράξη. Δεν οδήγησαν βεβαίως πουθενά και η δράση τους λειτούργησε σε βάρος της ανάπτυξης του κινήματος συνολικά, αλλά ο Μπλανκί έκανε πράξη αυτά που πίστευε, δεν ήτανε όπως οι γραφειοκράτες του Περισσού και της Κουμουνδούρου και δεν ξέρω πού αλλού, που μας το παίζουν δήθεν επαναστάτες μέσα στα γραφεία τους – και με μάσκα τώρα για να μη μεταδίδεται ο ιός!
Υποσημειώσεις:
(1) Western Texas Intermediate Crude Oil (WTI), τάξη βαθμολόγησης του αργού πετρελαίου που χρησιμοποιείται ως σημείο αναφοράς στις διεθνείς τιμές του πετρελαίου, παράλληλα με την τιμή του αργού Brent από τη Βόρεια Θάλασσα.
(2) Ο Πόλεμος του Γιομ Κιπούρ, ή αλλιώς Δ’ Αραβοϊσραηλινός Πόλεμος, που έλαβε χώρα τον Οκτώβριο του 1973.
(3) ΟΠΕΚ, Οργανισμός Εξαγωγών Πετρελαιοπαραγωγών Χωρών (Organization of the Petroleum Exporting Countries – OPEC).
(4) Λουδοβίκος Αύγουστος Μπλανκί (Louis Auguste Blanqui, 1805 – 1881). Γάλλος δημοκράτης και σοσιαλιστής επαναστάτης, ηρωική προσωπικότητα του γαλλικού σοσιαλισμού του 19ου αιώνα, υπήρξε ο θεωρητικός συγκεκριμένης επαναστατικής μεθοδολογίας η οποία ονομάσθηκε «Μπλανκισμός» («Blanquisme») και εστιαζόταν στην αιφνιδιαστική ένοπλη κατάληψη της εξουσίας από έναν μικρό κύκλο καλο εκπαιδευμένων επαναστατών.