Τα περιοριστικά μέτρα μετακινήσεων που εφαρμόζονται λόγω της πανδημίας στη χώρα μας αλλά και σχεδόν σε όλο τον πλανήτη, μπορεί να δυσχεραίνουν την καθημερινότητα των ανθρώπων και να επιφέρουν κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις όμως φέρνουν μια λυτρωτική ανάσα στη φύση, στα ζώα και στο περιβάλλον.
Ενας κάτοικος της περιοχής κάνοντας τη βόλτα του στην παραλία Λεχαίου, κατέγραψε με το κινητό του ένα βίντεο που δείχνει δυο μεγάλες θαλάσσιες χελώνες να απολαμβάνουν τα νερά του Κορινθιακού.
Καρέτα – ο πανάρχαιος κάτοικος των ελληνικών θαλασσών
Η χελώνα καρέτα είναι ίσως ένα από τα πιο εμβληματικά είδη των μεσογειακών και ελληνικών θαλασσών και ένα από τα επτά είδη θαλάσσιων χελωνών που υπάρχουν στον πλανήτη. Οι χελώνες ζουν περίπου 100 χρόνια και ενηλικιώνονται μετά τη δεύτερη δεκαετία της ζωής τους. Για την αναπαραγωγή τους γυρίζουν στην παραλία που γεννήθηκαν για να γεννήσουν τα αυγά τους. Η επιστροφή τους στην ίδια παραλία, επιβεβαιώνει τη σημασία της διατήρησης, διαχείρισης και προστασίας των οικοσυστημάτων και των παραλιών ωοτοκίας.
Η περίοδος ωοτοκίας κάθε χρόνο ξεκινά το Μάιο και τελειώνει τον Οκτώβριο με την έξοδο των μικρών προς τη θάλασσα. Η κάθε χελώνα θα επιστρέψει στην περιοχή που έχει επιλέξει για να γεννήσει τα αυγά της κάθε δύο με τρία χρόνια και σε κάθε περίοδο ωοτοκίας η θαλάσσια χελώνα θα γεννήσει δύο ως τρεις φορές. Η χελώνα σκάβει τη φωλιά με τα πίσω της πτερύγια της σε αμμώδεις παραλίες, σε βάθος περίπου 60 εκατοστών. Σε κάθε φωλιά φιλοξενούνται μέχρι και 120 αυγά, τα οποία εκκολάπτονται για 55 περίπου ημέρες. Το φύλο των νεοσσών καθορίζεται από τη θερμοκρασία μέσα στη φωλιά. Γι’αυτό και η φυσική ποιότητα της άμμου είναι εξαιρετικά σημαντική ώστε να μην επηρεάζονται οι πληθυσμοί και η κατανομή τους.
Η ζωή που απειλείται
Η θαλάσσια χελώνα Caretta caretta είναι ένα κινδυνεύον είδος, σύμφωνα με το Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Ζώων της Ελλάδας (Αθήνα, 2010). Θα τη συναντήσουμε να κολυμπάει σε όλα τα μήκη και πλάτη των ελληνικών θαλασσών, αλλά η ιδιαίτερη σημασία της χώρας μας έγκειται στο ότι φιλοξενούμε κάποιες από τις σημαντικότερες παραλίες για την αναπαραγωγή και φωλεοποίηση της καρέτα στη Μεσόγειο.
Οι κυριότερες απειλές που αντιμετωπίζει στην Ελλάδα είναι η οικολογική υποβάθμιση των οικοσυστημάτων που τη φιλοξενούν όπως: η οικιστική και τουριστική ανάπτυξη των παραλιών ωοτοκίας, ο τεχνητός φωτισμός που αποπροσανατολίζει τα μικρά, η διάβρωση των παραλιών και η κλιματική αλλαγή που απειλεί τα παραθαλάσσια οικοσυστήματά και τις παραλίες ωοτοκίας. Η παγίδευση σε αλιευτικά εργαλεία, οι τραυματισμοί από ταχύπλοα αλλά και η ηθελημένη θανάτωση από ορισμένους ψαράδες αποτελούν κάποιους επιπλέον ανθρωπογενείς κινδύνους.
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι το 80% των ατόμων που εισήχθησαν για περίθαλψη στο Κέντρο Διάσωσης Θαλάσσιων Χελωνών στη Γλυφάδα, κατά το διάστημα 1994-2000, έφερε τραύματα που οφείλονταν σε αλιευτικά εργαλεία, καθώς και σε σκόπιμη κακοποίηση.
Το κυνήγι των αυγών από αλεπούδες, σκυλιά, αρουραίους κλπ, αποτελεί μια επιπλέον απειλή και έχει παρατηρηθεί σε παραλίες ωοτοκίας της Πελοποννήσου, επηρεάζοντας το 40% των φωλιών. Ο κυριότερος όμως θηρευτής των μικρών είναι οι γλάροι, ενώ στη θάλασσα τα καβούρια, τα μεγάλα ψάρια κλπ.
Ιδιαίτερα σημαντική απειλή είναι και τα σκουπίδια στη θάλασσα. Ειδικότερα, οι πλαστικές σακούλες που υποβαθμίζουν το θαλάσσιο οικοσύστημα, μοιάζουν με τσούχτρες και μπορούν να ξεγελάσουν τις χελώνες, οι οποίες και τις τρώνε και ως συνέπεια προκαλείται ο θάνατος τους.